🟨 مرحله به مرحله بازکردن تمثیل:
إذا وجدت من أهل الفاقة من يحمل لك الزّاد إلى يوم القيمة فيوافيك به غدا حيث تحتاج إليه فاغتنمه و حمّله إيّاه و أكثر من تزويده و أنت قادر عليه فلعلّك أن تطلبه فلا تجده:
✅ 1. زاد یعنی چه؟
در عربی، «زاد» به توشه‌ی مسافر گفته می‌شود. در آن دوران، وقتی کسی می‌خواست سفری طولانی برود، باید:
آب، غذا، لباس و اسلحه را بار می‌کرد.
این‌ها تضمین می‌کردند که در سفر زنده بماند.

🔷 در این تمثیل:
زاد = اعمال نیک، صدقه، انفاق، نیکی به دیگران
✅ یعنی: توشه‌ای که انسان برای سفر به قیامت برمی‌دارد.

✅ 2. فقیر = حامل زاد
امام علی (ع) فقیر را به کسی تشبیه می‌کند که:
مالی را که تو به او می‌دهی برمی‌دارد
آن را از دنیا به سوی آخرت «حمل می‌کند»
و درست روزی که به آن نیاز داری، به تو برمی‌گرداند
❗️یعنی: فقیر در این تصویر، یک حمال معنوی است. مثل قاصد یا پیکی است که توشه‌ات را به مقصد می‌رساند.

✅ 3. قیامت = مقصد سفر
در این تمثیل، دنیا مانند مبدأ حرکت است.
قیامت مثل مقصدی است که تو حتماً به آن خواهی رسید.
کسی که زاد ندارد، در آن سفر هلاک می‌شود.

🟥 چرا این تمثیل مهم و عمیق است؟

🔹 چون امام به ما نشان می‌دهد:
✅ وقتی به فقیر کمک می‌کنی،
در واقع فقط به او کمک نکرده‌ای، بلکه:
> داری بارت را می‌گذاری روی دوش کسی که آن را به قیامت می‌برد و آنجا تحویلت می‌دهد.
مثل این است که توشه‌ای به یک مسافر بسپاری که زودتر از تو می‌رود و در مقصد منتظرت می‌ماند.

🔵 اگر تمثیل را به زندگی روزمره تشبیه کنیم:
فرض کن قیامت یک کشور دیگر است که نمی‌توانی خودت چیزی را با خودت ببری.
فقط می‌توانی از داخل کشور یک پیک بفرستی تا زودتر از تو برود و آن‌جا تحویلت دهد.
💡 فقیر = همان پیک مطمئن است.
تو صدقه را به او می‌دهی، او آن را می‌برد و در مقصد (قیامت) به تو تحویل می‌دهد.

🟪 این تمثیل چه چیزی را ثابت می‌کند؟

1. صدقه نابود نمی‌شود؛ منتقل می‌شود.
2. فقیر واسطه بین دنیا و آخرت است.
3. کسی که به فقیر کمک می‌کند، در واقع به خودش کمک کرده.
4. کسی که این فرصت را از دست دهد، در قیامت دست خالی است.

📘 تأییدهای روایی و قرآنی:

🔹 پیامبر (ص):
> "الصدقة تقع في يد الله قبل أن تقع في يد الفقير"
✅ یعنی: آنچه به فقیر می‌دهی، اول به دست خدا می‌رسد؛ فقیر فقط واسطه است.
🔹 قرآن:
> وما تُنفِقوا من شيءٍ فإن اللهَ به عليمٌ
(سوره بقره، آیه 273)

✅ یعنی: هرچه انفاق کنید، خدا آن را می‌بیند و حفظ می‌کند.