تفسیر و ترجمه سوره الضح آیات تا

تفسیر و ترجمه سوره الضحى | آیات 3 تا 5:

﴿ مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَىٰ ﴾
«پروردگارت نه تو را رها کرده و نه با تو دشمنی ورزیده است.»

﴿ وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ ٱلْأُولَىٰ ﴾
«و یقیناً آخرت برای تو بهتر از دنیاست.»

﴿ وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَىٰ ﴾
«و به‌زودی پروردگارت آن‌قدر به تو عطا خواهد کرد که راضی شوی.»

تفسیر مفصل:

1. مَا وَدَّعَكَ رَبُّكَ وَمَا قَلَىٰ

این آیه در پاسخ به طعنه‌هایی نازل شد که مشرکان به پیامبر ﷺ می‌زدند.
چند روزی وحی قطع شده بود، و مشرکان گفتند: «خدای محمد او را ترک کرده و دشمنش شده است.»

خداوند با لحن محبت‌آمیز می‌فرماید:
«نه تنها تو را ترک نکرده‌ام، بلکه هرگز دشمن تو نبوده‌ام.»

ابن کثیر:
این آیه دل‌داری به پیامبر ﷺ است و تأکید بر آنکه خداوند همواره با اوست، حتی اگر گاه وحی دیر برسد.

2. وَلَلْآخِرَةُ خَيْرٌ لَّكَ مِنَ ٱلْأُولَىٰ

آخرت، در نزد خداوند برای تو بهتر است، هم به‌اعتبار مقام، هم به‌اعتبار نعمت و آرامش.

از دنیا بی‌نیازی بخواه، نه اینکه اندوهگین شوی از تاخیر موقتی در نعمت‌های دنیوی.

قرطبی:
در این آیه وعده‌ای عظیم است برای پیامبر ﷺ که در آخرت به مقامی والا می‌رسد که هیچ بنده‌ای به آن نرسیده.

3. وَلَسَوْفَ يُعْطِيكَ رَبُّكَ فَتَرْضَىٰ

خداوند وعده می‌دهد که آن‌قدر به پیامبر عطا خواهد کرد (چه در دنیا و چه در آخرت) که او راضی و خشنود گردد.

از جمله عطایای بزرگ:

مقام شفاعت

امت گسترده

عفو گسترده

حوض کوثر

رفعت ذکر و یاد

ابن عباس (رض):
پیامبر فرمود: «وقتی این آیه نازل شد، تا راضی نشوم، خدا آرام نمی‌گیرد.» یعنی عطای خدا بی‌پایان است تا پیامبر ﷺ راضی شود.

شان نزول سوره:

از جمله در صحیح مسلم، تفسیر ابن کثیر، طبری...

داستان:

چند روزی (برخی گفته‌اند تا ۱۵ روز) وحی از پیامبر ﷺ قطع شد. این سکوت وحی، باعث نگرانی شدید رسول خدا ﷺ شد؛ زیرا او به نزول آیات خدا عادت کرده بود و انس خاصی با آن داشت.

در این میان، یک زن مشرک (برخی نامش را "أم جمیل" همسر ابولهب ذکر کرده‌اند) با تمسخر گفت:

ای محمد! به نظر می‌رسد شیطانت تو را ترک کرده!
"پروردگارت دیگر با تو کاری ندارد!"
یا: "محمد را خدای او ترک کرده و دشمنش شده است!

این سخنان بسیار پیامبر را اندوهگین ساخت!

پیام‌ها:

1. خدا هیچ‌گاه بندگان صالح خود را رها نمی‌کند.

2. وقفه در نعمت یا سختی، به‌معنای خشم خدا نیست.

3. آخرت را بر دنیا ترجیح بده؛ آنجا محل پاداش واقعی است.

4. راضی شدن پیامبر ﷺ به عطای خدا، نشانه‌ی مقام والای اوست.

فالو کنید حتماً ✔️