میرزاکوچک

#میرزا_کوچک

خانه میرزا کوچک خان جنگلی

یونس استادسرایی مشهور به میرزا کوچک خان جنگلی از مبارزان انقلاب مشروطه، رهبر جنبش جنگل و از نخستین رهبران تنها جمهوری شوروی سوسیالیستی در ایران مشهور به جمهوری سرخ گیلان بود. او در ۱۱ آذرماه ۱۳۰۰ هجری شمسی بعد از نبردی سنگین با قوای دولتی در حالی که برای ملاقات با رشیدالممالک خلخالی عازم خلخال شده بود، بعد از چند روز سرگردانی در کوه‌های تالش، بر اثر سرما و یخبندان درگذشت و بعد از اینکه توسط نیروهای حکومتی سر از تنش جدا شد، در محله سلیمان‌داراب رشت به خاک سپرده شد.

زادگاه میرزا کوچک‌خان جنگلی اما در میانۀ شلوغی شهر رشت، کمی آنسوتر از میدان تاریخی شهرداری در خیابان پر رفت و آمد استادسرا واقع است. مساحت اولیه این خانه که متعلق به میرزا بزرگ پدر میرزا کوچک‌خان بوده، یک هزار و ۱۲۰ متر مربع بود، شامل حیاطی وسیع که تا پشت تکیه مستوفی امتداد داشته است. پس از کشته شدن میرزا، خانواده او به دلیل احساس عدم امنیت در حکومت پهلوی اول خانه را ترک کرده و آن را بعد‌ها به فروش رساندند.

این بنا به مساحت ۳۰۰ متر مربع شامل دو طبقه است که هر طبقه چهار اتاق، ایوان و دو پلکان در دو طرف خانه برای ورود به ایوان و اتاق‌های طبقه بالا دارد و در حال حاضر شهرداری رشت مالک اصلی آن است. طبقه پایین نمایشگاهی دائمی از کتب مربوط به تاریخ گیلان و نهضت جنگل را در خود جای داده و طبقه بالا اتاق‌های محل زندگی خانواده استادسرایی مانند آنچه در قدیم وجود داشته بازسازی شده است. در گوشه و کنار خانه هم روی دیوارها عکس‌ها و اسنادی از دوران مبارزات نهضت جنگل نصب شده است.