تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره مجادله

ترجمه و تفسیر آیه 11

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

يٰا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا إِذٰا قِيلَ لَكُمْ تَفَسَّحُوا فِي الْمَجٰالِسِ فَافْسَحُوا يَفْسَحِ اللّٰهُ لَكُمْ وَ إِذٰا قِيلَ انْشُزُوا فَانْشُزُوا يَرْفَعِ اللّٰهُ الَّذِينَ آمَنُوا مِنْكُمْ وَ الَّذِينَ أُوتُوا الْعِلْمَ دَرَجٰاتٍ وَ اللّٰهُ بِمٰا تَعْمَلُونَ خَبِيرٌ (١١)
اى مؤمنان! هنگامى كه گويند: در مجالس [براى نشستن ديگر برادرانتان] جا باز كنيد، پس جا باز كنيد، تا خدا براى شما [در بهشت] جا باز كند و چون گويند: برخيزيد، بى درنگ برخيزيد تا خدا مؤمنان از شما را به درجه اى و دانشمندانتان را به درجاتى [عظيم و باارزش] بلند گرداند، و خدا به آنچه انجام مى دهيد، آگاه است

نکته ها:

«تفسّح» به معناى وسعت دادن، گشايش و جا دادن است و «انشزوا» به معناى بلند شدن از جاى براى احترام به ديگران است.
در آيه قبل، عامل حزن و ناراحتى را نجوا بيان كرد، در اين آيه، عامل شادمانى و محبت را، جا دادن براى نشستن در مجالس بيان مى كند.(19)
خداوند در قرآن براى چند گروه، جايگاه و درجات مخصوصى قرار داده است: انبيا، مجاهدان، نمازگزاران، اهل انفاق، مؤمنانى كه عمل صالح انجام مى دهند و دانشمندان.
شايد جمله «يرفع اللّه الّذين آمنوا منكم و الّذين أوتوا العلم درجات» نشانه ى آن باشد كه فرمان برپا، به خاطر ورود مؤمنان و دانشمندان است، يعنى به احترام آنان قيام كنيد.(20)
يك خاطره:
مرحوم طبرسى در كتاب احتجاج نقل مى كند كه در زمان امام هادى عليه السلام يكى از فقهاى شيعه كه در بحث با يك ناصبى منحرف، او را روشن كرده و حقّانيت خود را ثابت كرده بود، وارد مجلسى شد كه در آن مجلس، علويّون و بنى هاشم نيز حضور داشتند. امام هادى عليه السلام آن فقيه را در بهترين جاى مجلس نشاند. اين همه احترام، براى علويّون و بنى هاشم گران آمد، بزرگ آنان زبان به اعتراض گشود كه چرا چنين فردى را بر ما برترى دادى؟
امام فرمود: آيا به داورى قرآن راضى هستيد؟ گفتند: بله، حضرت اين آيه را تلاوت فرمود: «تفسحوا فى المجالس... و اذا قيل لكم انشزوا فانشزوا يرفع اللّه الّذين آمنوا منكم و الّذين اوتوا العلم درجات» ارزش اين شخص به خاطر بحث علمى و شكستى كه به آن ناصبى داد از هر شرف و نسبى بيشتر است.(21)

بر گرفته از پایگاه جامع قرآنی نور
و کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر