بسم الله الرحمن الرحیم

بسم الله الرحمن الرحیم
قسمت اول :
امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام: اللّهُمَّ اغْفِرْ لى ما اَنْتَ اَعْلَمُ بِهِ مِنِّى. فَاِنْ عُدْتُ فَعُدْ عَلَىَّ بِالْمَغْفِرَةِ - خداوندا، آنچه را درباره من از من داناتری‌ بر من ببخش. پس اگر دوباره به گناه بازگشتم تو هم دوباره به مغفرتت به من بازگرد.
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لى ما وَاَيْتُ مِنْ نَفْسى وَ لَمْ تَجِدْ لَهُ وَفاءً عِنْدى - خداوندا، بر من ببخش آنچه را که با خود وعده کردم و تو وفایی‌ از من نسبت به آن ندیدی‌.
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لى ما تَقَرَّبْتُ بِهِ اِلَيْكَ بِلِسانى ثُمَّ خالَفَهُ قَلْبى - الهی!‌ آنچه را که به زبانم به تو تقرب جستم ولی‌ دلم برخلاف آن بود بر من ببخش.
اللَّهُمَّ اغْفِرْ لى رَمَزاتِ الاَلْحاظِ، وَ سَقَطاتِ الاَلْفاظِ، وَ شَهَواتِ الْجَنانِ، وَ هَفَواتِ اللِّسانِ - الهی!‌ اشارات چشم، و سخنان بیهوده، و مشتهیات پنهانی دل و لغزشهای‌ زبانم را بر من ببخش.
شرح مختصر : پیش از این، مکرر بیان شد که استغفار با طلب بخشش عفو و نیز با توبه متفاوت است.
طلب بخشش عفو، آن است که آدمی از کسی می‌خواهد خطای او را ببخشد - و توبه یعنی: بازگشت از گناه به سوی خداوند متعال - اما استغفار، هم طلب بخشش است و هم پوشش.
ممکن است کسی خودش گناهی انجام نداده باشد، بلکه گناهان دیگران مانند: دروغ، تهمت، جوّسازی و شایعه به او چسبیده باشد، لذا به آن ذنب - ذنوب - گفته می‌شود، یعنی آنچه به انسان چسبیده است؛ و گناه را نیز از همین جهت ذنب می‌گویند، چون اگر بخشوده نشود، تا آخرت به آدمی می‌چسبد؛ و استغفار، همه را پوشش می‌دهد.
گاهی آدمی خودش می‌داند مرتکب چه گناهانی شده است و از آنها توبه و برای آنها طلب عفو و مغفرت می‌ نماید؛ اما بیشتر اوقات، خودش هم نمی‌داند که مرتکب چه گناهانی شده است که چه بسا از آن چه می‌داند، بزرگ‌تر باشند؛ اما خدا می‌داند!
از این‌رو، امیرالمؤمنین، امام علی علیه السلام، در ابتدای این دعا از خداوند سبحان می‌خواهند که تمامی گناهانی را که او به آنها علم دارد ببخشد و مورد مغفرت قرار دهد؛ و از آنجا که چه بسا آدمی، دوباره و دوباره، مرتکب همان گناهان شود، مسألت می‌نمایند: پس اگر دوباره به گناه بازگشتم تو هم دوباره به مغفرتت به من بازگرد.
بی‌وفایی - سپس به عهد - قرار انسان با خودش و شکستن آن عهود اشاره می‌ نمایند که مصداق بارز بی‌وفایی می‌باشد. کسی که به خودش بی‌وفا باشد، نسبت به دیگران نیز وفادار نخواهد ماند!(ادامه دارد...)