تفسیر قرآن

بِسْمِ اللَّهِ الرَّحْمَنِ الرَّحِيم

هر روز آیاتی از قرآن کریم را با تأمل و دقت مطالعه کنیم.
فَاقْرَؤُوا مَا تَيَسَّرَ مِنَ الْقُرْآنِ

ترجمه و تفسیر آیه به آيه سوره حشر

آیه 6

أعوذ بِاللَّهِ مِنَ الشَّیطَانِ الرَّجِیمِ

وَ مٰا أَفٰاءَ اللّٰهُ عَلىٰ رَسُولِهِ مِنْهُمْ فَمٰا أَوْجَفْتُمْ عَلَيْهِ مِنْ خَيْلٍ وَ لاٰ رِكٰابٍ وَ لٰكِنَّ اللّٰهَ يُسَلِّطُ رُسُلَهُ عَلىٰ مَنْ يَشٰاءُ وَ اللّٰهُ عَلىٰ كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ (٦)
اموال و زمين هايى را كه خدا به عنوان غنيمت به پيامبرش بازگرداند، شما براى به دست آوردنش اسب و شترى نتازانديد [و در نتيجه به زحمت نيفتاديد]، ولى خدا پيامبرانش را بر هر كه بخواهد مسلط و چيره مى كند، و خدا بر هر كارى تواناست

نکته ها:

«أفاء» از «فيئ» به معناى بازگشت است و مقصود، اموال و غنايمى است كه بدون جنگ و خونريزى، در اختيار رهبر مسلمانان قرار مى گيرد. شايد دليل آنكه به آن «فيئ» گويند، اين باشد كه اموال به صاحب اصلى خود كه اولياى الهى هستند برمى گردد، زيرا خداوند تمام مواهب جهان را براى مؤمنان و پيش از آنان، براى پيامبران آفريده است و ديگران گرچه به صورت شرعى يا عرفى مالكند، ولى مالك اصلى، آن بزرگواران هستند.
«اوجفتم» به معناى تاختن با اسب و شتر است. «خَيل» يعنى اسب و «ركاب» يعنى شتر.
اموالى كه در اختيار مسلمانان قرار مى گيرد، چند نوع است:
الف) اموالى كه در جبهه از طريق جنگ به دست مى آيد كه غنيمت نام دارد و مجاهدان مالك آن مى شوند ولى بايد خمس آن را بدهند.
ب) اموالى كه بدون درگيرى و حمله بدست مى آيد كه نام آن «فيئ» است و در اين آيه حكم آن بيان شده است.
ج) اموالى مثل زمين هاى موات، كوه ها، رودخانه ها و نيزارها كه نامش انفال است و در اول سوره انفال حكم آن آمده است.
بر اساس اين آيه، اموالى كه بدون تاخت و تاز نصيب مسلمانان مى شود، در اختيار پيامبر است، نه مجاهدان و پيامبر طبق صلاحديد خود كه در آيه بعد مى گويد، ميان گروه هايى تقسيم مى فرمايد.
دستورات اسلام حكيمانه است، در آنجا كه با شركت در جبهه چيزى به دست آيد، مالك مى شوند ولى در مواردى كه زحمت نكشيده مالى حاصل شود، مربوط به رهبر آسمانى است.

پیام‌ها :

- در مسائل مالى، حتى پيامبر اكرم صلى الله عليه وآله بدون اذن خدا دست به تصرف نمى زند. «ما افاء اللّه على رسوله»
- تمام پيروزى ها، از راه جنگ و جهاد نيست. «فما أوجفتم من خيل و لا ركاب»
- سلطه اولياى خدا، چون به اراده و فرمان اوست، ارزشمند است. «يسلّط رسله على من يشاء»
- آنجا كه اراده الهى باشد، دژها و حصارها اثرى ندارند. «مانعتهم حصونهم...

بر گرفته از پایگاه جامع قرآنی نور
و کتاب الکترونیکی تفسير نور مرکز اطلاع رسانی غدیر