منتخب امروز از کتاب درس آموزگار برای استفاده روزگار....
✍این آیه، بیان دعاى دیگر حضرت موسى علیه السلام در پى خواسته ى قبلى است.
«هُدنا» اشاره دارد به توجّه آنان به سوى خدا وتوبه كردن از راه منحرفان و راه كسانى كه تقاضاى نابجاى دیدار خدا را داشتند.
به نقل ابن عبّاس، هنگامى كه آیه ى «و رحمتى وَسِعَت كلّ شى ء» نازل شد، شیطان نیز در رحمت الهى طمع كرد و گفت: عبارت «كلّ شى ء»، شامل من هم مى شود. خداوند براى رفع این توهّم فرمود: «سأكتبها للّذین یتّقون...»
آرى، سفره ى رحمت الهى گسترده است و به همه كس مى رسد، امّا شمول رحمت براى غیر مؤمنان، به تفضّل الهى و به بركت مؤمنان و به طفیل آنان است. (286)
در روایت آمده است كه شخصى در نماز مى گفت: «اللهمّ ارحمنى و محمّداً و لاترحم معنا احداً»، خدایا! تنها من و محمّد صلى الله علیه وآله را مشمول رحمت خود قرار بده، نه هیچ كس دیگرى را. پیامبر صلى الله علیه وآله پس از نماز در انتقاد به او فرمود: رحمت نامنتهاى الهى و موضع وسیع و نامحدود را محدود ساختى! (287)
-----
286) تفسیر اثنى عشرى
287) تفاسیر مجمع البیان و نمونه
- بهترین گام ها و كارها، با ثبات ترین آنهاست. «واكتب لنا»
- انبیا در فكر تأمین سعادت دنیا و آخرت مردمند. «واكتب لنا فى هذه الدنیا حسنة و فى الآخرة»
- از بهترین دعاها، جامع ترین آنهاست. «فى هذه الدّنیا حسنة و فى الآخرة»
- بازگشت خالصانه به سوى خدا، راه دریافت الطاف الهى است. «هُدنا»
- رحمت الهى نامحدود است، اگر كسى به آن نرسید، تقصیر از خود اوست. «رحمتى وسعت كلّ شى ء» نقصى در فاعلیّت رحمت الهى نیست، بلكه نقص در قابلیّت و استقبال ماست.
- رحمت خداوند فراگیر است، ولى عذاب الهى چنین نیست. «رحمتى وسعت... عذابى اُصیب به مَن اشاء»
- اصل، رحمت الهى است و عذاب او عارضى است. (براى رحمت، فعل ماضى «وَسعت»، ولى براى عذاب فعل مضارع «اُصیب» آمده است)
- دعاى انبیا نیز در چهارچوب حكمت و قانون الهى مستجاب مى شود. «اكتب لنا... سأكتبها للّذین...»
- با وجود تقوا و عمل به تكالیف، شمول رحمت الهى حتمى است، «سأكتبها للّذین...» ولى با وجود گناه و معصیت، عذاب حتمى نیست، زیرا با توبه و استغفار، امكان مغفرت وجود دارد. «عذابى اصیب به من اشاء»
- رحمت الهى بى نهایت است، امّا شرط بهره ورى از آن، تقوا، پرداخت زكات و ایمان است. «یتّقون... الزّكاة... یؤمنون» بنابراین كسى كه زكات نمى دهد و یا بى تقوا مى باشد، از رحمت الهى محروم و در معرض عذاب الهى است.
- زكات، در شریعت یهود نیز بوده است. «یؤتون الزكاة»
- آنچه سبب دریافت الطاف الهى است، ایمان به تمام آیات است، نه بعض آنها. «بآیاتنا یؤمنون»
«هُدنا» اشاره دارد به توجّه آنان به سوى خدا وتوبه كردن از راه منحرفان و راه كسانى كه تقاضاى نابجاى دیدار خدا را داشتند.
به نقل ابن عبّاس، هنگامى كه آیه ى «و رحمتى وَسِعَت كلّ شى ء» نازل شد، شیطان نیز در رحمت الهى طمع كرد و گفت: عبارت «كلّ شى ء»، شامل من هم مى شود. خداوند براى رفع این توهّم فرمود: «سأكتبها للّذین یتّقون...»
آرى، سفره ى رحمت الهى گسترده است و به همه كس مى رسد، امّا شمول رحمت براى غیر مؤمنان، به تفضّل الهى و به بركت مؤمنان و به طفیل آنان است. (286)
در روایت آمده است كه شخصى در نماز مى گفت: «اللهمّ ارحمنى و محمّداً و لاترحم معنا احداً»، خدایا! تنها من و محمّد صلى الله علیه وآله را مشمول رحمت خود قرار بده، نه هیچ كس دیگرى را. پیامبر صلى الله علیه وآله پس از نماز در انتقاد به او فرمود: رحمت نامنتهاى الهى و موضع وسیع و نامحدود را محدود ساختى! (287)
-----
286) تفسیر اثنى عشرى
287) تفاسیر مجمع البیان و نمونه
- بهترین گام ها و كارها، با ثبات ترین آنهاست. «واكتب لنا»
- انبیا در فكر تأمین سعادت دنیا و آخرت مردمند. «واكتب لنا فى هذه الدنیا حسنة و فى الآخرة»
- از بهترین دعاها، جامع ترین آنهاست. «فى هذه الدّنیا حسنة و فى الآخرة»
- بازگشت خالصانه به سوى خدا، راه دریافت الطاف الهى است. «هُدنا»
- رحمت الهى نامحدود است، اگر كسى به آن نرسید، تقصیر از خود اوست. «رحمتى وسعت كلّ شى ء» نقصى در فاعلیّت رحمت الهى نیست، بلكه نقص در قابلیّت و استقبال ماست.
- رحمت خداوند فراگیر است، ولى عذاب الهى چنین نیست. «رحمتى وسعت... عذابى اُصیب به مَن اشاء»
- اصل، رحمت الهى است و عذاب او عارضى است. (براى رحمت، فعل ماضى «وَسعت»، ولى براى عذاب فعل مضارع «اُصیب» آمده است)
- دعاى انبیا نیز در چهارچوب حكمت و قانون الهى مستجاب مى شود. «اكتب لنا... سأكتبها للّذین...»
- با وجود تقوا و عمل به تكالیف، شمول رحمت الهى حتمى است، «سأكتبها للّذین...» ولى با وجود گناه و معصیت، عذاب حتمى نیست، زیرا با توبه و استغفار، امكان مغفرت وجود دارد. «عذابى اصیب به من اشاء»
- رحمت الهى بى نهایت است، امّا شرط بهره ورى از آن، تقوا، پرداخت زكات و ایمان است. «یتّقون... الزّكاة... یؤمنون» بنابراین كسى كه زكات نمى دهد و یا بى تقوا مى باشد، از رحمت الهى محروم و در معرض عذاب الهى است.
- زكات، در شریعت یهود نیز بوده است. «یؤتون الزكاة»
- آنچه سبب دریافت الطاف الهى است، ایمان به تمام آیات است، نه بعض آنها. «بآیاتنا یؤمنون»
- ۲۵۲
- ۲۵ آذر ۱۴۰۴
دیدگاه ها (۰)
در حال بارگزاری
خطا در دریافت مطلب های مرتبط