در سور توبه است که

در سورة توبه است که:
«وَ الْمُؤْمِنُونَ وَ الْمُؤْمِناتُ بَعْضُهُمْ أَوْلِیاءُ بَعْضٍ یَأْمُرُونَ بِالْمَعْرُوفِ وَ یَنْهَوْنَ عَنِ الْمُنْکَرِ
وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ وَ یُطیعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ أُولئِکَ سَیَرْحَمُهُمُ اللَّهُ إِنَّ اللَّهَ عَزیزٌ حَکیمٌ»[2]

این همه آیه است. خدا در این آیه صفات مؤمنین و مؤمنات را می‌شمارد، خداوند آن صفاتی را که ارزششان بیشتر است، مقدّم می‌کند.

روال طبیعی ما هم همین است که وقتی می‌خواهیم کسی را تعریف کنیم،
سراغ لباسهایش نمی‌رویم، بلکه سراغ صفات مهمّش، مثل اعتقادات، اخلاقیات و رفتار او می‌رویم،
آن هم رفتاری که چشم­گیر است.

حضرت می‌فرماید که خدا در این آیه برای توصیف مؤمنین و مؤمنات، با امر به معروف و نهی از منکر شروع کرده و بعد از آن می‌گوید:

«وَ یُقیمُونَ الصَّلاةَ وَ یُؤْتُونَ الزَّکاةَ» اینها نماز هم می‌خوانند، زکات هم می­دهند. «وَ یُطیعُونَ اللَّهَ وَ رَسُولَهُ» آنها اهل اطاعت هم هستند.

مثل اینکه خدا برای صفات قبل حساب جدایی باز کرده است،
چون بقیه واجبات و محرمات را نیاورده و فقط این سه مورد را در کنار اطاعت از خدا و رسول ذکر کرده است.
البته اگر خداوند در این آیه بنا داشت که واجبات و محرّمات را بشمارد،
باید چندین واجب و حرام را بیاورد، برای همین به‌طور کلّی بحث اطاعت را آورده است.

امّا وقتی در کنار آن حرف از امر به معروف و نهی از منکر، نماز و زکات آورده، معلوم می‌شود که این صفات مذکور، سرآمد تمامی واجبات است.


امام صادق (علیه‌السلام) خودشان در ذیل فرمایشات پیغمبر، فرمودند:
«وَ ذَلِکَ أَنَّهُ یُذِلُّ بِعَمَلِهِ دِینَ اللَّهِ»

چرا به عامه مردم و اجتماع ضرر می‌زند؟
چون او با ترک امر به معروف و نهی از منکر، دین خدا را خوار می‌کند.
حالا هر معصیتی می‌خواهد باشد،

اگر امر به معروف و نهی از منکر نکردی،
اینجا دین خدا را خوار می‌کنی.

«وَ یَقْتَدِی بِهِ أَهْلُ عَدَاوَةِ اللَّهِ»[7]

و به بی‌دین­ها جرأت می‌دهی که بیایند و غلبه کنند.

این روایت همان چیزی است که امام حسین(علیه‌السلام) می‌گوید.

Mojtabatehrani.ir.

در داستان اصحاب سبت در قرآن آمده است که：


هنگامی که عذاب الهی نازل شد،از میان این گروهها،
فقط کسانی نجات یافتند که امر به معروف و نهی از منکر می‌کردند

و گناهکاران
و بی‌اعتنایان

به هلاکت رسیدند،
زیرا کسانی که گناهی را شاهد باشند و امر به معروف و نهی از منکر نکند، در آن گناه با گناهکار شریک‌اند.

داستان دیگری که در قرآن کریم دربارة ترک امر به معروف و نهی از منکر آمده است،
دربارة قوم شعیب است.

به حضرت شعیب(ع) خطاب شد، ای شعیب! صدهزار نفر از قوم تو باید هلاک شوند:

«چهل هزار نفر از گناهکاران و شصت هزار نفر از نیکوکاران.»

حضرت شعیب(ع) عرض کرد:«پروردگارا! انسانهای بدکار به سبب گناهشان باید هلاک شوند و مستوجب عذاب هم هستند،
اما نیکوکاران به چه سبب باید نابود شوند؟»

خطاب شد:«ای شعیب! به این سبب که آنان شاهد ارتکاب گناه بودند و سکوت کردند؛ یعنی به وظیفة امر به معروف و نهی از منکر عمل نکردند.

پیامبر اکرم(ص) بارها تأسف خود را از عمل نشدن به وظیفة امر به معروف و نهی از منکر میان مسلمانان ابراز می‌داشتند و می‌فرمودند:

«روزی فرا می‌رسد که مردم امر به معروف و نهی از منکر را ترک می‌کنند،
زمانی نیز می‌رسد که مردم به جای اینکه امر به معروف و نهی از منکر کنند،
نهی از معروف و امر به منکر می‌کنند،
در چنین روزگاری بلا و مصیبت همچون باران بر سر این ملت می‌بارد.

مصداق نهی از معروف و امر به منکر این است که عده‌ای نه تنها خود در نماز جماعت شرکت نمی‌کنند،
بلکه دیگران را هم از حضور در مسجد و شرکت در نماز جماعت منع می‌کنند.
برخی خودشان خمس نمی‌دهند و مانع از آن می‌شوند که دیگران هم خمس بدهند.

گروهی غیبت می‌کنند، در جامعه شایعه‌پراکنی می‌کنند و آبروی دیگران را به خطر می‌اندازند و دیگران را هم به انجام دادن این اعمال ترغیب می‌کنند.

گاهی اوقات عده‌ای از مردم، از ادای وظیفة امر به معروف و نهی از منکر هم جلوگیری می‌کنند.

پیامبر اکرم(ص) در حدیث دیگری می‌فرمایند:

«لیس منا لم یوقر الکبیر و یرحم الصغیر و یأمر بالمعروف و ینه عن المنکر.»[2]

از ما نیست کسی که به بزرگتر احترام نگذارد، به کوچکتر مهربانی نورزد و به وظیفة امر به معروف و نهی از منکر عمل نکند.

Almazaheri.com